ARCH+ Features 36: Projekt Bauhaus
W roku 2019 obchodzona będzie setna rocznica założenia Bauhaus. Z tego powodu Inicjatywa „Projekt Bauhaus“ dokonuje w procesie przewidzianym na pięć lat krytycznej inwentaryzacji idei Bauhaus i testuje je pod kątem potencjału dla istotnych problemów teraźniejszości. W ramach ARCH+ features zostało ogłoszone pytanie roku 2015 i omawiano je podczas czterech równolegle odbywających się rund dyskusji: Czy projektowanie może zmieniać społeczeństwo?
Krótkie i zwięzłe panele służą do tego, aby zdać sobie sprawę z różnych aspektów wzornictwa i udostępnić do publicznej wiadomości dyskurs w ramach grupy projektowej jak również aby zachęcić do dalszego myślenia i współdziałania. Nikolaus Kuhnert, wydawca czasopisma Arch+, wyjaśnił w swoim wprowadzeniu, jakich różnorodnych inspiracji i punktów zaczepienia dla naszych czasów dostarcza Bauhaus. Podkreślił, że Bauhaus należy rozumieć w ramach tego spotkania jako poza jego czasem. Ale celem nie jest historyzowanie, lecz kreatywne zagospodarowanie potencjałów dla architektury i społeczeństwa teraźniejszości.
Jesko Fezer, architekt, designer i nauczyciel akademicki, omówił w swoim wprowadzeniu różnorodne aspekty fenomenu Bauhaus. Następnie podczas dyskusji z Janem Wenzel poświęcił się on tematowi „Kairos i wzornictwo“. Jaką wartość miał „szczęśliwy zbieg okoliczności,“ dla utworzenia i rozwoju Bauhaus? I jak należy interpretować ambiwalentny stosunek do państwowych instytucji, które w różnych historycznych sytuacjach działały umożliwiająco, ale w innych występowały ograniczająco – aż do destrukcji? Wobec tego historycznie krytycznego stosunku i faktu, że jubileusz 100-lecia Bauhaus zostaje podniesiony do rangi przedsięwzięcia państwowej reprezentacji, powstaje pytanie, twierdzą Fezer i Wenzel w ich podsumowaniu, czy nie musi być z tym przede wszystkim związana samokrytyka państwa.
Architekt i profesor Uniwersytetu w Kassel Philipp Oswalt był do lutego 2014 roku przez całe pięć lat dyrektorem i prezesem Fundacji Bauhaus Dessau. W swoim wstępie zaproponował myślowe pomosty pomiędzy Bauhaus okresu międzywojennego i współczesności.
Projektant graficzny i historyk sztuki Walter Scheiffele przeanalizował „Mit Bauhaus“. Jest on wynikiem brzemiennej w skutki inscenizacji Waltera Gropius’a, który wystylizował Bauhaus jako jednorazowe wydarzenie i wskutek tego zyskał suwerenność interpretacji nad całym modernizmem w Niemczech. Poprzez ustanowienie tej „cechy wyłączności“ zniknęły z pola widzenia te także jak najbardziej udane odniesienia Bauhäusler-ów do polityki i ekonomii swoich czasów. Retusz niezbędnych dla nowoczesnej kultury powiązań z ruchami społecznymi i z rozwojem technicznym pozostały także zatrzymane w dokumentach czasu, i oddziałują do dziś.
Historyk sztuki i kultury Anja Baumhoff naświetliła Bauhaus jako eksperyment społeczny. Będąc pod wpływem ruchu poszukiwania alternatywnego stylu życia (niem. Lebensreformbewegung), wczesny Bauhaus oscylował pomiędzy społecznym romantyzmem i utopijnym nadmiarem. Projektowanie rozumiano jako społeczny fenomen, któremu przypisywano możliwość dokonywania trwałych zmian w społeczeństwie.

Wszystkie zdjęcia: David von Becker
© 2020 S. Siedle & Söhne OHG
TOP